Rodzaje rowerów MTB: Przewodnik dla Miłośników Kolarstwa Górskiego
O co to całe zamieszanie?
Bardzo wiele obób ma błędne przekonanie, że rower MTB, rower enduro, rower XC, itd. to po prostu jeden z rodzajów rowerów górskich. Czy tak jest? Odpowiedź na to pytanie znajduje się poniżej...
Zanim jednak odpowiemy sobie na to pytanie, poznajmy trochę historii dotyczącej kolarstwa górskiego.
MTB: Czym Jest Mountain Biking?
MTB to skrót od "mountain terrain bike", krótowo "Mountain Bike". Mountain Bike to rower zaprojektowany specjalnie do jazdy po trudnym, górzystym terenie, natomiast Mountain Biking to sport i rekreacja polegająca na jeździe takim rowerem po terenach górskich. MTB odnosi się zarówno do sprzętu, jak i aktywności, które zyskały ogromną popularność na całym świecie.
Historia MTB
Pierwsze rowery górskie pojawiły się w latach 70. XX wieku w Kalifornii, gdzie entuzjaści kolarstwa zaczęli modyfikować swoje rowery, aby lepiej radzić sobie na stromych, kamienistych szlakach. Te wczesne modele miały szersze opony, mocniejsze hamulce i bardziej wytrzymałe ramy. Z biegiem lat, producenci rowerów zauważyli rosnące zainteresowanie i zaczęli produkować specjalistyczne rowery przeznaczone do jazdy w trudnym terenie.
Od swojego powstania, MTB zyskało ogromną popularność na całym świecie. W 1996 roku kolarstwo górskie zostało wprowadzone jako dyscyplina olimpijska, co dodatkowo zwiększyło zainteresowanie tym sportem. Dzisiaj, MTB to zarówno profesjonalne zawody, jak i popularna forma rekreacji, która pozwala cieszyć się przyrodą i aktywnie spędzać czas na świeżym powietrzu.
Charakterystyka Rowerów MTB
Rower MTB jest wyposażony w kilka kluczowych cech, które odróżniają go od innych typów rowerów. Rowery górskie to jedne z najbardziej zaawansowanych typów rowerów jakie mamy obecnie do dyspozycji. Rowery te charakteryzują się między innymi:
- Rama: Wykonana z wytrzymałych, ale lekkich materiałów, takich jak aluminium lub włókno węglowe.
- Amortyzacja: Systemy amortyzacyjne, takie jak przednie widelce i pełne zawieszenie, które absorbują wstrząsy i ułatwiają jazdę po nierównym terenie.
- Opony: Szerokie, z głębokim bieżnikiem, które zapewniają dobrą przyczepność na luźnych i kamienistych nawierzchniach.
- Hamulce: Zwykle hamulce tarczowe, które oferują lepszą kontrolę i skuteczność w każdych warunkach pogodowych.
Rowery Górskie (MTB)
Rowery MTB to ogólna kategoria, która obejmuje różne typy rowerów przeznaczonych do jazdy po górach i nierównym terenie. Są one wyposażone w solidne ramy, amortyzatory oraz szerokie opony, które zapewniają dobrą przyczepność i stabilność.
Górskie rowery MTB są dostępne w różnych wariantach, w tym hardtail i full suspension, które różnią się systemem amortyzacji. Hardtaile mają amortyzację tylko na przednim widelcu, co czyni je lżejszymi i prostszymi w budowie, podczas gdy rowery z pełnym zawieszeniem oferują amortyzację zarówno na przednim, jak i tylnym kole, co zapewnia lepszą kontrolę i komfort w trudnym terenie.
Rowery górskie są zaprojektowane z myślą o wytrzymałości. Solidne ramy wykonane z aluminium, stali lub włókna węglowego muszą sprostać wymaganiom jazdy po trudnym terenie, w tym stromych podjazdach, ostrych zjazdach i technicznych ścieżkach. Dodatkowo, szerokie opony z agresywnym bieżnikiem zapewniają doskonałą przyczepność na różnorodnych powierzchniach, od luźnego żwiru po mokrą glinę.
Komponenty w rowerach górskich MTB są również zaprojektowane z myślą o wytrzymałości i precyzji. Mocne hamulce tarczowe, precyzyjne przerzutki i wytrzymałe koła to standardowe elementy, które zapewniają niezawodność i bezpieczeństwo podczas jazdy w trudnym terenie. Wysokiej jakości amortyzatory pomagają w absorbowaniu wstrząsów i poprawiają komfort jazdy.
Rowery MTB to nie tylko sprzęt dla zawodników, ale również dla amatorów, którzy szukają przygody i chcą cieszyć się aktywnością na świeżym powietrzu. Szeroki wybór modeli i cen sprawia, że każdy może znaleźć rower odpowiedni dla siebie, niezależnie od poziomu zaawansowania i budżetu.
Podział rowerów górskich (MTB)
Tutaj musimy się chwilę zatrzymać, gdyż jest kilka podziałów rowerów MTB. Najpopularniejsze z nich to podział wg:
- przeznaczenia (styl jazdy)
- rodzaju zawieszenia
- typ ridera
- rodzaj napędu
Oczywiście, podziałów rowerów MTB może być (i jest) z pewnością więcej, ale powyżej wymienione te najczęściej występujące i najczęściej brane pod uwagę.
Poniżej postaramy się scharakteryzować poszczególne podziały, wraz z przykładami.
Rodzaje rowerów MTB według przeznaczenia
Przeznaczenie określa sposób wykorzystania danego roweru MTB, czyli styl jazdy jaki jest na nim uprawiany. Wprawdzie wiele rowerów może mieć teoretycznie wiele rodzajów przeznaczenia, ale prawda jest taka, że przez geometrię czy specyfikę danego roweru, niektóre mają przewagę nad pozostałymi. Poniżej przedstawiamy podział rowerów według przeznaczenia:
- rowery MTB cross-country (XC) / downcountry
- rowery MTB trail / all-mountain
- rowery MTB enduro
- rowery MTB downhill / freeride
- rowery MTB dirt
Są jeszcze inne - czasem nowe, czasem mniej popularne - kategorie rowerów MTB... i należy dodać, że cały czas to się rozwija. Przykładowo:
- rowery MTB fat bike
- rowery MTB do trialu
Scharakteryzujmy kluczowe rodzaje rowerów MTB według przeznaczenia.
Rower MTB Cross-Country (XC) / downcountry
Rower cross-country (XC) to najbardziej uniwersalny typ roweru MTB, mający najwięcej wspólnego z klasycznym rowerem górskim, jaki wyobrażają sobie osoby mniej zaznajomione z tematyką rowerową. Jest to rower MTB zaprojektowany zarówno do podjazdów, jak i zjazdów na zróżnicowanych trasach. Jest lekki, z mniejszym skokiem zawieszenia, zazwyczaj od 80 do 120 mm, co sprawia, że jest idealny do długich przejażdżek i wyścigów.
Celowo połączyliśmy tę kategorię z rowerami określanymi jako downcountry, które charakteryzują się skokiem o większym zakresie i nieco bardziej agresywną geometrią. Kategorie połączyliśmy dlatego, iż nowoczesne, szczególnie wyścigowe rowery cross-country spełniają te kryteria i stają się właśnie tego typu maszynami.
Charakterystyka:
- Lekka rama, często z aluminium lub włókna węglowego.
- Krótszy skok zawieszenia (do 120mm).
- Opony o umiarkowanym bieżniku.
- Geometria sprzyjająca efektywności pedałowania.
Przedstawiciele cross-sountry (XC) / downcountry
KELLYS Spider 50 Black M 29"
Orbea rower MTB ONNA 27 50 S Red - Green
Cannondale rower MTB Scalpel Carbon SE 2 (M, Mango)
Orbea rower MTB OIZ M-PRO S Digital Lavender-Carbon
Rower MTB trail / all-mountain
Rower trail to wszechstronny typ roweru MTB, zaprojektowany do jazdy po różnych szlakach, od łagodnych do umiarkowanie trudnych. Skok zawieszenia wynosi zazwyczaj od 120 do 150 mm, co czyni go idealnym do rekreacyjnej jazdy i przygód na szlakach.
Charakterystyka:
- Rama z umiarkowanym skokiem zawieszenia (120-150mm).
- Opony dostosowane do różnorodnych nawierzchni.
- Geometria sprzyjająca zarówno komfortowi, jak i kontroli.
Przedstawiciele trail / all-mountain
KELLYS Gibon 10 M 27.5"
Orbea rower MTB OCCAM H30 (2023) XL Orange - Black
Cannondale rower MTB HABIT 4 (S, Czarny)
KELLYS Thorx 10 L 29"
Rower MTB Enduro / Superenduro
Rower enduro łączy elementy cross-country i downhill, oferując wszechstronność na długich etapach jazdy pod górę i ekscytujących zjazdach. Zawieszenie ma skok od 150 do 180 mm, co zapewnia dobrą równowagę między wydajnością a komfortem. Do tej kategorii włączyliśmy także superenduro, które charakteryzuje się po prostu większym skokiem zawieszenia (już raczej 180mm).
Charakterystyka:
- Wytrzymała, ale lekka rama.
- Średni skok zawieszenia (150-180mm).
- Opony o zróżnicowanym bieżniku.
- Geometria odpowiednia zarówno do podjazdów, jak i zjazdów.
Przedstawiciele enduro
KELLYS Swag 30 M 29"
CANNONDALE JEKYLL 29 CARBON 2 (C21202U20/PRH) L
Rower MTB Downhill (DH)
Rower downhill (DH) jest zaprojektowany do szybkich, technicznych zjazdów po stromych i kamienistych trasach. Charakteryzuje się dużym skokiem zawieszenia, często powyżej 200 mm, oraz solidną konstrukcją, która wytrzymuje ekstremalne warunki.
Charakterystyka:
- Wytrzymała rama z dużym skokiem zawieszenia (180-200mm).
- Szersze, agresywne opony.
- Mocne hamulce tarczowe.
- Geometria sprzyjająca stabilności przy dużych prędkościach, skokach oraz stromych zjazdach.
Przedstawiciele downhill
KELLYS Noid 90 M 29"/27.5"
KELLYS Noid 90 L 29"
Rower MTB Dirt
Rower dirt jump jest zaprojektowany do wykonywania skoków, trików i jazdy po specjalnie przygotowanych trasach z przeszkodami. Jest lekki, z krótkim skokiem zawieszenia lub bez zawieszenia, co ułatwia manewrowanie i kontrolę w powietrzu. Często charakteryzuje się także mniejszą średnicą kół (np. 26 lub 27,5 cala).
Charakterystyka:
- Mocna, ale lekka rama.
- Minimalne zawieszenie.
- Opony o gładkim bieżniku.
- Geometria sprzyjająca wykonywaniu skoków i trików.
Przedstawiciele dirt
KELLYS Whip 10 Teal M
KELLYS Whip 50 L
KELLYS Whip 70 L
Zobacz zebrane materiały wideo omawiające rodzaje rowerów górskich
Jako uzupełnienie tego wpisu, zebraliśmy z sieci kilkanaście w miarę świeżych filmów, które traktują o tematyce rodzaju rowerów górskich (rowerów MTB).
Rodzaje rowerów górskich według zawieszenie
Drugi popularny podział rowerów MTB to podział według rodzaju zastosowanego w danym rowerze MTB zawieszenia. Mamy tutaj w zasadzie 2 opcje:
- rowery MTB typu hardtail
- rowery MTB typu full suspension
Rowery MTB hardtail
Rower hardtail to rower MTB jedynie z przednim zawieszeniem. Nie posiadają tylnego amortyzatora przez co konstrukcja jest lżejsza i prostsza. Rowery tego typu są popularnym wyborem wśród początkujących oraz jeżdżących w lżejszych terenach rowerzystów cross-country i trail. Rowery typu dirt to także hardtaile.
Rowery MTB full suspension
Rowery MTB full suspension to rowery z pełnym zawieszeniem, mają amortyzację zarówno z przodu, jak i z tyłu. Zapewniają one lepszą kontrolę i komfort podczas jazdy po bardzo nierównym terenie. Są idealne dla zaawansowanych kolarzy, którzy poszukują maksymalnej przyczepności i stabilności podczas zjazdu w trudnym terenie.
Rodzaje rowerów górskich według poziomu ridera
Rowery MTB możemy także podzielić według poziomu zaawansowania ridera. Według tego podziału, możemy rozróżnić:
- rowery MTB dla amatorów (na różnym poziomie)
- rowery MTB dla zawodowowców (zawodników)
Należy tutaj zaznaczyć, iż jest to trochę sztuczny podział, gdyż amatorzy mogą posiadać i jeździć na rowerach teoretycznie przeznaczonych dla zawodowców i odwrotnie. Rowery dla amatorów od rowerów dla zawodowców najczęściej odróżniają jedynie zastosowane, często po prostu droższe komponenty. W większości przypadków, zawodowcy jeżdżą na "seryjnych" maszynach z różnymi modyfikacjami.
Najczęściej amatorzy jeżdżą tymi samymi modelami, co profesjonalni zawodnicy - są to po prostu niższe modele tych samych rowerów. Przykładem może być tutaj np. ORBEA OIZ w wersji H30 (najtańsza z opcji, aluminiowa rama i średnie grupy osprzętu) oraz ORBEA OIZ M-LTD (najdroższy model, carbonowa rama i najwyższe grupy osprzętu).
Orbea rower MTB OIZ H30 L BLU-ORA
Orbea rower MTB OIZ M-LTD L Wine Red Titan
